صفر تا صد نکات دارویی آمپول کتورولاک

آمپول کتورولاک یک مسکن قوی و سریع‌الاثر است که برای تسکین دردهای حاد و شدید مانند دردهای بعد از جراحی، دندان‌درد شدید، یا آسیب‌های عضلانی استفاده می‌شود. این دارو با مهار التهاب و کاهش حس درد، به‌سرعت عمل کرده و به شما آرامش می‌بخشد. کتورولاک با اثرگذاری قوی و کوتاه‌مدت، انتخابی مؤثر برای مدیریت دردهای ناگهانی است و می‌تواند به شما کمک کند تا بدون درد، به روال عادی زندگی برگردید.

کتورولاک برای تسکین درد متوسط تا شدید، معمولاً پس از جراحی، تجویز می‌شود. کتورولاک در دسته داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID) قرار دارد. این دارو با توقف تولید ماده‌ای در بدن که باعث درد، تب و التهاب می‌شود، عمل می‌کند

 

مزایای آمپول کتورولاک:

1. تأثیر سریع: کتورولاک به دلیل تزریقی بودن، به‌سرعت وارد جریان خون می‌شود و ظرف مدت کوتاهی پس از تزریق، اثرات مسکن خود را نشان می‌دهد.
2. قدرت بالای تسکین درد: این دارو به‌ویژه برای دردهای شدید و حاد، مانند دردهای بعد از جراحی، بسیار مؤثر است.
3. کاهش التهاب: کتورولاک علاوه بر کاهش درد، اثرات ضدالتهابی نیز دارد و می‌تواند به کاهش تورم و التهاب کمک کند.
4. جایگزین مناسب برای مواد مخدر: در بسیاری از موارد، کتورولاک می‌تواند به عنوان جایگزینی برای مسکن‌های قوی‌تر مانند مواد مخدر (اوپیوئیدها) استفاده شود، بدون اینکه اثرات وابستگی یا اعتیادآوری داشته باشد.
5. تسکین درد بدون اثر خواب‌آور: برخلاف برخی مسکن‌های قوی، کتورولاک به طور معمول باعث خواب‌آلودگی یا کاهش هوشیاری نمی‌شود، که این موضوع مزیتی برای بیمارانی است که نیاز به حفظ عملکرد ذهنی دارند.

 

کاربردهای آمپول کتورولاک:

1. دردهای بعد از جراحی: یکی از رایج‌ترین کاربردهای کتورولاک، تسکین دردهای شدید پس از عمل جراحی است. این دارو به کاهش درد و التهاب کمک کرده و به بهبود سریع‌تر بیمار کمک می‌کند.
2. دندان‌درد شدید: کتورولاک می‌تواند در مواردی که درد دندان بسیار شدید است، به‌خصوص پس از جراحی‌های دندان مانند کشیدن دندان عقل، به سرعت درد را تسکین دهد.
3. آسیب‌های عضلانی و اسکلتی: در مواردی مانند پیچ‌خوردگی، کشیدگی عضلات، یا آسیب‌های ورزشی که درد و التهاب شدیدی ایجاد می‌شود، کتورولاک گزینه‌ای مناسب برای کاهش علائم است.
4. دردهای کلیوی و سنگ کلیه: کتورولاک برای تسکین دردهای ناشی از سنگ کلیه یا مشکلات مشابه نیز مؤثر است، چرا که علاوه بر کاهش درد، التهاب مجاری ادراری را نیز کاهش می‌دهد.
5. سردردهای شدید و میگرن: در موارد میگرن شدید یا سردردهای ناگهانی و غیرقابل تحمل، کتورولاک می‌تواند به تسکین سریع درد کمک کند.
6. دردهای پس از زایمان: بعد از زایمان طبیعی یا سزارین، کتورولاک به کاهش دردهای ناحیه‌ای و تسریع بهبودی کمک می‌کند.

ملاحظات مصرف:

• کتورولاک معمولاً برای استفاده کوتاه‌مدت تجویز می‌شود و مصرف طولانی‌مدت آن به دلیل احتمال عوارض جانبی گوارشی، کلیوی و قلبی توصیه نمی‌شود.
• افرادی که مشکلات کلیوی، زخم معده یا سابقه خونریزی دارند، باید در مصرف این دارو احتیاط کنند.

در موارد کودکان، کتورولاک اثربخشی مشابه با مسکن‌های قوی اپیوئیدی دارد. این فعالیت آموزشی به بررسی موارد استفاده، عملکردها و موارد منع مصرف مرتبط با کتورولاک می‌پردازد و بر نقش آن به عنوان یک عامل ارزشمند در درمان درد حاد تأکید دارد. این فعالیت همچنین جنبه‌های ضروری از جمله مکانیسم عملکرد، نمایه رویدادهای ناخواسته و عوامل حیاتی برای پایش و مدیریت سمیت را برجسته کرده و بینش‌های کلیدی برای اعضای تیم‌های درمانی بین‌حرفه‌ای درگیر در درمان بیماران مبتلا به درد حاد متوسط تا شدید فراهم می‌کند.

کتورولاک به شکل قرص برای مصرف خوراکی موجود است. معمولاً هر 4 تا 6 ساعت به صورت زمان‌بندی شده یا در صورت نیاز برای تسکین درد مصرف می‌شود. اگر کتورولاک را به صورت زمان‌بندی شده مصرف می‌کنید، آن را در زمان‌های مشخص هر روز مصرف کنید. دستورالعمل‌های برچسب نسخه خود را با دقت دنبال کنید و از پزشک یا داروساز بخواهید هر بخشی را که متوجه نمی‌شوید، توضیح دهد

هشدارهای جدی:

مصرف کتورولاک در دوران بارداری، به‌ویژه در سه‌ماهه سوم، ممنوع است و ممکن است باعث مشکلات قلبی برای جنین شود. همچنین، این دارو در زمان زایمان نباید استفاده شود.

موارد استفاده در کودکان:

کتورولاک می‌تواند در کودکان نیز استفاده شود و تأثیری مشابه مسکن‌های قوی اپیوئیدی دارد. با این حال، باید با احتیاط و تحت نظر پزشک استفاده شود.

 

عوارض جانبی

تداخلات دارویی

دیورتیک‌ها: کتورولاک می‌تواند اثر دفع نمک و آب ناشی از فوروزماید و تیازیدها را به دلیل مهار سنتز .پروستاگلاندین‌های کلیوی کاهش دهند

داروهای ضد صرع: موارد نادر از تشنج هنگام مصرف همزمان کتورولاک با فنی‌توئین و کاربامازپین گزارش شده است.

مهارکننده‌های ACE / بلوک‌کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین: مصرف همزمان مهارکننده‌های ACE یا بلوک‌کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین خطر اختلال کلیوی را در بیماران دارای کاهش حجم خون افزایش می‌دهد.

لیتیوم: مصرف همزمان لیتیوم با کتورولاک باعث افزایش غلظت پلاسمایی لیتیوم و کاهش دفع آن شده و ممکن است منجر به مسمومیت با لیتیوم شود.

عوارض جدی دیگر: شامل هماتوم‌های کبدی زیر کپسولی است. عوارض کتورولاک به‌طور قابل‌توجهی زمانی افزایش می‌یابد که در دوزهای بالا یا برای مدت بیش از 5 روز استفاده شود و در بیماران بالای 75 سال.

موارد منع مصرف

هشدارهای جدی

کتورولاک ممکن است باعث عوارض جانبی شود. اگر هر یک از این علائم شدید است یا از بین نمی‌رود، با پزشک خود تماس بگیرید:

 

• سردرد
• سرگیجه
• خواب‌آلودگی
• اسهال
• یبوست
• گاز معده
• زخم‌های دهانی
• تعریق

برخی از عوارض جانبی ممکن است جدی باشند. اگر هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، فوراً با پزشک تماس بگیرید و مصرف کتورولاک را متوقف کنید:

• تب
• تاول
• افزایش وزن بی‌دلیل
• تنگی نفس
• تورم در ناحیه شکم، قوزک، پاها
• زردی پوست یا چشم‌ها
• خستگی بیش از حد
• خونریزی یا کبودی غیرعادی
• کاهش انرژی
• حالت تهوع
• از دست دادن اشتها
• درد در ناحیه بالای سمت راست شکم
• علائم شبه آنفولانزا
• رنگ پریدگی پوست
• ضربان قلب سریع
• ادرار ابری، تغییر رنگ داده یا خونی

خطر گوارشی: کتورولاک می‌تواند باعث زخم‌های گوارشی و سوراخ‌شدن معده یا روده شود. در یک مجموعه داده گسترده، همه NSAIDها از جمله مهارکننده‌های COX2 نشان دادند که خطر نسبی برای ایجاد زخم معده و روده افزایش می‌یابد، به‌ویژه کتورولاک که بالاترین میزان خطر را داشت (نسبت خطر 11.5). به دلیل خواص ضد پلاکتی، کتورولاک خطر خونریزی گوارشی را افزایش می‌دهد. همچنین این دارو خطر خونریزی پس از عمل جراحی را در مقایسه با اپیوئیدها افزایش می‌دهد.

ترومبوز قلبی-عروقی: کتورولاک می‌تواند خطر افزایش‌یافته‌ای از وقایع ترومبوتیک قلبی-عروقی، حملات قلبی و سکته مغزی ایجاد کند. نارسایی قلبی یک عامل خطر عمده برای عوارض جانبی NSAIDها است. یک مطالعه مورد-شاهد بزرگ در چندین کشور اروپایی خطر نارسایی قلبی ناشی از 27 NSAID مختلف از جمله کتورولاک را بررسی کرد و نشان داد که کتورولاک بیشترین نسبت خطر (1.83) و ناپروکسن کمترین نسبت خطر (1.16) را دارد.

خطر کلیوی: کتورولاک می‌تواند به کلیه‌ها آسیب برساند و منجر به نارسایی کلیه شود. در یک مطالعه مورد-شاهد بر اساس جمعیت در جنوب ایتالیا، کتورولاک بیشترین نسبت خطر افزایش نارسایی کلیوی مزمن را داشت نسبت خطر بر

خطر خونریزی: کتورولاک نباید در بیماران با خطر بالای خونریزی، دیاستاز هموراژیک، خونریزی مغزی یا هموستاز ناقص استفاده شود.

اشتباه در تجویز: تجویز کتورولاک به‌صورت داخل نخاعی یا اپیدورال ممنوع است، زیرا این دارو حاوی الکل است.

کتورولاک در افرادی که به انسدها حساسیت دارند یا واکنش‌های آلرژیک نشان می‌دهند منع مصرف دارد. کتورولاک برای استفاده در حین عمل یا قبل از عمل جراحی به دلیل افزایش خطر خونریزی توصیه نمی‌شود. همچنین مصرف این دارو در زمان زایمان و زایمان به دلیل اثرات منفی آن بر جریان خون جنین و کاهش انقباضات رحمی ممنوع است.

پایش

بیماران باید از نظر خونریزی گوارشی تحت نظر باشند و شمارش کامل خون (CBC) در ابتدا و به‌طور دوره‌ای بعد از آن توصیه می‌شود. از آنجا که این دارو عمدتاً متابولیسم کبدی دارد، آزمایش عملکرد کبد باید در ابتدا بررسی شود و به‌طور منظم پایش گردد، به‌ویژه در بیماران مبتلا به نارسایی کبدی. ارزیابی عملکرد کلیه با استفاده از کراتینین و خروجی ادرار قبل از تجویز این دارو ضروری است و باید به‌طور دقیق تحت نظارت باشد، زیرا کتورولاک می‌تواند باعث نارسایی حاد کلیه شود.

سمیت

مصرف مقادیر بالا یا استفاده طولانی‌مدت از کتورولاک می‌تواند منجر به هپاتوتوکسیسیته (مسمومیت کبدی) و نفروتوکسیسیته (مسمومیت کلیوی) شود. علاوه بر این، کتورولاک می‌تواند باعث چندین اختلال پوستی مانند نکرولیز اپیدرمی سمی شود. شوک آنافیلاکتیک به‌عنوان یکی از علائم اوردوز کتورولاک گزارش شده است.

 

 

فارماکوکینتیک

 

فارماکوکینتیک کتورولاک به بررسی چگونگی جذب، توزیع، متابولیسم و دفع این دارو در بدن می‌پردازد. کتورولاک یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID) است که معمولاً برای تسکین دردهای حاد و کوتاه‌مدت به کار می‌رود. در زیر، هر یک از مراحل فارماکوکینتیک کتورولاک به تفصیل شرح داده می‌شود:

1. جذب (Absorption):

• تزریقی: کتورولاک معمولاً به صورت تزریقی (عضلانی یا وریدی) استفاده می‌شود و پس از تزریق، به سرعت جذب جریان خون می‌شود. زمان رسیدن به بیشترین غلظت پلاسمایی (Cmax) در تزریق عضلانی حدود 30 تا 60 دقیقه است.
• خوراکی: در صورت مصرف خوراکی، جذب کتورولاک سریع بوده و حداکثر غلظت آن در پلاسما معمولاً طی 30 تا 50 دقیقه به دست می‌آید.

2. توزیع (Distribution):

• کتورولاک به میزان بالایی به پروتئین‌های پلاسما، به ویژه آلبومین، متصل می‌شود (حدود 99%).
• حجم توزیع (Vd) کتورولاک نسبتاً کم است، که نشان‌دهنده تمرکز آن در جریان خون و اندام‌های اصلی بدن است و نه در بافت‌های چربی.
• کتورولاک به طور مؤثری از طریق خون به نقاط مختلف بدن توزیع می‌شود و در مناطقی مانند مفاصل و عضلات متمرکز می‌شود، جایی که اثر ضدالتهابی و ضد درد خود را اعمال می‌کند.

3. متابولیسم (Metabolism):

• کتورولاک به میزان زیادی در کبد متابولیزه می‌شود. فرآیند متابولیسم آن عمدتاً از طریق هیدروکسیلاسیون و گلوکورونیداسیون انجام می‌شود که این دارو را به ترکیبات غیرفعال تبدیل می‌کند.
• متابولیت‌های کتورولاک به خودی خود فعالیت دارویی ندارند.

4. دفع (Excretion):

• کتورولاک و متابولیت‌های آن بیشتر از طریق کلیه‌ها و به صورت ادرار دفع می‌شوند. تقریباً 40% از دارو به صورت تغییرنیافته و 60% به صورت متابولیت‌ها دفع می‌شود.
• نیمه‌عمر دفع کتورولاک در افراد سالم حدود 4 تا 6 ساعت است. این نیمه‌عمر ممکن است در افراد مسن یا بیمارانی با مشکلات کلیوی افزایش یابد.

نکات کلیدی در فارماکوکینتیک کتورولاک:

• شروع اثر: کتورولاک سریع‌الاثر است و اثرات تسکین‌دهنده درد آن طی 30 دقیقه بعد از تزریق شروع می‌شود.
• نیمه‌عمر: نیمه‌عمر کتورولاک نسبتاً کوتاه است (حدود 4 تا 6 ساعت)، بنابراین برای حفظ اثرات مسکن، ممکن است نیاز به تکرار دوز در مدت کوتاه باشد، ولی مصرف آن نباید بیش از 5 روز ادامه یابد.
• تعدیل دوز: در بیماران با مشکلات کلیوی یا افراد مسن، به دلیل کندتر شدن دفع کتورولاک، ممکن است نیاز به کاهش دوز یا فاصله‌گذاری بیشتر بین دوزها باشد.

 

تجویز برای بزرگسالان:

دوز توصیه شده وریدی و عضلانی برای بزرگسالان، 30 میلی‌گرم به‌صورت یک دوز واحد یا 30 میلی‌گرم هر 6 ساعت است، و نباید بیش از 120 میلی‌گرم در 24 ساعت تجویز شود.

دوز خوراکی توصیه شده برای بزرگسالان، 20 میلی‌گرم به‌صورت یک دوز واحد پس از درمان وریدی یا عضلانی و سپس 10 میلی‌گرم هر 4 تا 6 ساعت است، و نباید بیش از 40 میلی‌گرم در 24 ساعت مصرف شود.

نیمه‌عمر:

نیمه‌عمر کتورولاک برای دوز 30 میلی‌گرمی عضلانی یا دوز 10 میلی‌گرمی خوراکی حدود 5.6 ساعت است.

 

تجویز در کودکان (استفاده خارج از برچسب برای درد حاد متوسط تا شدید)

کمتر از 2 سال: توصیه نمی‌شود.

سنین 2 تا 16 سال:

دوز واحد: 0.5 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به‌صورت وریدی یا عضلانی؛ حداکثر دوز 15 میلی‌گرم

دوز چندگانه: 0.5 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن هر 6 ساعت؛ حداکثر تا 5 روز

بیش از 16 سال و وزن کمتر از 50 کیلوگرم:

تزریق وریدی: 15 میلی‌گرم به‌صورت یک دوز واحد یا 15 میلی‌گرم هر 6 ساعت؛ نباید بیش از 60 میلی‌گرم در روز مصرف شود.

تزریق عضلانی: 30 میلی‌گرم به‌صورت یک دوز واحد یا 15 میلی‌گرم هر 6 ساعت؛ نباید بیش از 60 میلی‌گرم در روز مصرف شود.

خوراکی: 10 میلی‌گرم پس از درمان وریدی یا عضلانی، سپس 10 میلی‌گرم هر 6 ساعت؛ نباید بیش از 40 میلی‌گرم در روز مصرف شود.

بیش از 16 سال و وزن بیشتر از 50 کیلوگرم: مطابق دوز توصیه شده بزرگسالان.

جمعیت‌های خاص

نارسایی کبدی: تولیدکننده اطلاعاتی درباره تنظیم دوز کتورولاک در بیماران مبتلا به نارسایی کبدی ارائه نکرده است.

نارسایی کلیوی: بیشتر کتورولاک و متابولیت‌های آن از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود. حدود 92% دوز مصرفی در ادرار دفع می‌شود که 60% آن به‌صورت کتورولاک تغییریافته و 40% به‌صورت متابولیت است. بر اساس دستورالعمل‌های KDIGO (بهبود نتایج جهانی بیماری‌های کلیوی)، همه NSAIDها باید در مواردی که تصفیه کراتینین کمتر از 30 میلی‌لیتر در دقیقه است، اجتناب شوند.

ملاحظات بارداری

بر اساس مطالعات حیوانی کتورولاک در طبقه سی بارداری قراردارد

کتورولاک  ممکن است باعث واکنش‌های نامطلوب قلبی-عروقی در جنین (بسته شدن مجرای شریانی) شوند، که در دوران بارداری، به‌ویژه در سه‌ماهه سوم، باید اجتناب شود. هیچ مطالعه کنترل‌شده‌ای بر روی زنان باردار برای استفاده از کتورولاک انجام نشده است. بنابراین، کتورولاک باید تنها در صورت برتری فایده آن بر خطر احتمالی برای جنین در دوران بارداری تجویز شود.

 

کتورولاک در زمان زایمان ممنوع است

به دلیل اثرات مهار سنتز پروستاگلاندین، کتورولاک می‌تواند بر گردش خون جنین تأثیر بگذارد و انقباضات رحمی را کاهش دهد، که این امر خطر خونریزی رحمی را افزایش می‌دهد.

کتورولاک ممکن است باعث کاهش باروری شود

به دلیل مهار سیکلواکسیژناز/سنتز پروستاگلاندین، کتورولاک ممکن است باعث کاهش باروری شود و نباید به زنانی که قصد بارداری دارند توصیه شود.

 

ملاحظات شیردهی

مصرف کتورولاک در زنان شیرده:

مصرف کتورولاک تزریقی یا خوراکی باید با احتیاط در زنان شیرده انجام شود. استفاده از قطره‌های چشمی کتورولاک و اعمال فشار روی مجرای اشکی و حذف محلول اضافی، می‌تواند میزان مواجهه سیستمیک و غلظت کتورولاک در شیر مادر را کاهش دهد. تا به حال گزارشی از عوارض جانبی استفاده از کتورولاک در زنان شیرده و تأثیر آن بر نوزادان شیرده ارائه نشده است، اما به بیماران توصیه می‌شود که در صورت مشاهده هرگونه عوارض جانبی، با پزشک اطفال تماس بگیرند.

بیماران مسن

هاNSAIDحساسیت بیشتر به عوارض جانبی :

ها و دفع آهسته‌تر کتورولاک  NSAIDبیماران مسن به دلیل حساسیت بیشتر به عوارض جانبی وابسته به دوز باید با احتیاط شدید و کاهش دوز تحت پایش دقیق بالینی درمان شوند.

بر اساس معیار های انجمن سالمندان آمریکا، کتورولاک باید به دلیل خطر خونریزی گوارشی در بیماران مسن با احتیاط مصرف شود.

رژیم دوز تکی

تزریق عضلانی (IM): برای بیماران با نارسایی کلیوی و وزن کمتر از 50 کیلوگرم (110 پوند) یک دوز 30 میلی‌گرم توصیه می‌شود.

تزریق وریدی (IV): برای بیماران با نارسایی کلیوی و وزن کمتر از 50 کیلوگرم یک دوز 15 میلی‌گرم توصیه می‌شود

درمان چند دوزه. (IV یا IM)

برای بیماران با نارسایی کلیوی و وزن کمتر از 50 کیلوگرم، تزریق کتورولاک 15 میلی‌گرم هر 6 ساعت انجام می‌شود و حداکثر دوز روزانه برای بزرگسالان مسن نباید بیش از 60 میلی‌گرم باشد.

چه باید کرد اگر یک دوز را فراموش کردم؟

اگر پزشک شما دستور داده است که کتورولاک را به طور منظم مصرف کنید، دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید. اگر زمان نزدیک به دوز بعدی است، دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و طبق برنامه روزانه خود ادامه .دهید. هرگز دوز دو برابر مصرف نکنید

 

بیشتر بخوانید : قرص نوافن چیست؟