مهمترین علت ها و عوارض چاقی، و راه های درمان آن

مقدمه

چاقی یکی از مهم‌ترین مسائل بهداشتی و اجتماعی در دنیای امروز است که تأثیرات عمیقی بر سلامت جسمی و روانی افراد دارد. این وضعیت به افزایش بی‌رویه چربی در بدن اطلاق می‌شود که می‌تواند به بروز بیماری‌های مختلفی مانند دیابت نوع 2، بیماری‌های قلبی و فشار خون بالا منجر شود. چاقی نه تنها کیفیت زندگی را کاهش می‌دهد، بلکه به عنوان یک عامل خطر جدی برای طول عمر نیز شناخته می‌شود.

با توجه به روند رو به افزایش شیوع چاقی در جوامع مختلف، پیشگیری و درمان این بیماری به یک چالش بزرگ تبدیل شده است. عواملی مانند سبک زندگی ناسالم، تغذیه نامناسب، و کم‌تحرکی می‌توانند در بروز چاقی نقش اساسی داشته باشند. در این مقاله، به بررسی علل، عواقب و روش‌های پیشگیری و درمان چاقی پرداخته می‌شود تا بتوان گامی مؤثر در جهت کاهش شیوع این بیماری برداشت.

تعریف چاقی

چاقی یک بیماری پیچیده است که شامل داشتن چربی بیش از حد بدن است. چاقی فقط یک نگرانی زیبایی نیست. این یک مشکل پزشکی است که خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها و مشکلات سلامتی دیگر را افزایش می دهد. اینها می تواند شامل بیماری قلبی، دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا، بیماری کبد، آپنه خواب و برخی سرطان ها باشد.

بسیاری از عوامل می‌توانند موجب دشواری در فرآیند کاهش وزن شوند. معمولاً چاقی نتیجه ترکیبی از عواملی چون وراثت، ویژگی‌های فیزیولوژیکی و شرایط محیطی است که در کنار رژیم غذایی نامناسب، سطح پایین فعالیت بدنی و انتخاب‌های ورزشی نادرست، تاثیرگذارند.
اما خبر خوب این است که حتی کاهش وزن اندک می‌تواند به طور چشمگیری مشکلات سلامتی مرتبط با چاقی را بهبود بخشیده یا از بروز آن‌ها جلوگیری کند. انتخاب یک رژیم غذایی سالم‌تر، افزایش میزان فعالیت بدنی و تغییرات رفتاری می‌توانند به کاهش وزن کمک کنند. همچنین، داروهای تجویزی و روش‌های مختلف درمانی برای کاهش وزن، گزینه‌های مؤثری در درمان چاقی به شمار می‌آیند.

علائم چاقی

شاخص توده بدنی که به عنوان BMI شناخته می شود، اغلب برای تشخیص چاقی استفاده می شود. برای محاسبه BMI، وزن را بر حسب کیلوگرم بر مجذور قد بر حسب متر تقسیم کنید. چندین ماشین حساب آنلاین موجود است که به محاسبه BMI کمک می کند. برای اکثر افراد، BMI  تخمین معقولی از چربی بدن ارائه می دهد. با این حال، BMI  به طور مستقیم چربی بدن را اندازه گیری نمی کند. برخی از افراد، مانند ورزشکاران عضلانی، ممکن است BMI در رده چاقی داشته باشند، حتی اگر چربی اضافی بدن ندارند.

مقدار شاخص توده بدنی BMI	وضعیت بدنی
کمتر از ۱۸.۵	لاغر، کمبود وزن دارید
بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۹	خوشحال باشید، نرمال هستید!
بین ۲۵ تا ۲۹.۹	روی مرز چاقی قرار دارید.
بین ۳۰ تا ۳۴.۹	چاق هستید
بین ۳۵ تا ۳۹.۹	اضافه وزن بسیار زیادی دارید
بیشتر از ۴۰	به بیماری چاقی مبتلا هستید.

بسیاری از متخصصان مراقبت های بهداشتی نیز دور کمر فرد را اندازه می گیرند تا به تصمیم گیری در مورد درمان کمک کنند. این اندازه گیری دور کمر نامیده می شود. مشکلات سلامتی مرتبط با وزن در مردان با دور کمر بیش از 102 سانتی متر شایع تر است. آنها در زنان با اندازه دور کمر بیش از 89 سانتی مترشایع تر هستند. درصد چربی بدن اندازه گیری دیگری است که ممکن است در طول برنامه کاهش وزن برای پیگیری پیشرفت استفاده شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

اگر نگران وزن یا مشکلات سلامتی مرتبط با وزن خود هستید، از پزشک تغذیه در مورد مدیریت چاقی سوال کنید. پزشک شما می تواند خطرات سلامتی شما را ارزیابی کرده و می توانید با وی گزینه های کاهش وزن خود را مورد بحث قرار دهید.

انواع مختلف چاقی

نکته اصلی: چاقی به دلیل ارتباط آن با چندین بیماری و کاهش طول عمر، در نتیجه تعامل پیچیده عوامل ژنتیکی، تغذیه ای و متابولیک، یک مشکل بهداشت عمومی جهانی است. اصطلاح آدیپوزوپاتی به وضوح نقش بیماری زایی بافت چربی را مشخص می کند.

چاقی می‌تواند بر اساس ترکیب و توزیع چربی بدن در چهار فنوتیپ مختلف دسته‌بندی شود. این چهار نوع عبارتند از:

چاق با وزن طبیعی:

چاقی با وزن طبیعی که به عنوان ترکیبی از BMI طبیعی و محتوای BF بالا تعریف می شود، با شیوع بالای اختلالات متابولیک قلبی، سندرم متابولیک و عوامل خطر CV مرتبط است. در زنان، NWO به طور مستقل با افزایش خطر مرگ و میر CV مرتبط است.

وزن طبیعی چاق متابولیک

اصطلاح “وزن طبیعی چاق متابولیک” (MONW) به افرادی با وزن طبیعی و شاخص توده بدنی (BMI) اشاره دارد که برخی از ویژگی های متابولیک را نشان می دهند که خطر ابتلا به سندرم متابولیک را مانند چاقی افزایش می دهد. افراد مبتلا به MONW چربی احشایی اضافی دارند و مستعد هیپرانسولینمی، مقاومت به انسولین و در نتیجه مستعد ابتلا به دیابت نوع 2، هیپرتری گلیسیریدمی، فشار خون بالا و بیماری عروق کرونر قلب یا بیماری قلبی عروقی هستند. BMI اطلاعاتی در مورد درصد چربی بدن (PBF) که پیش بینی کننده بهتری برای خطرات ناشی از چاقی است، دریافت نمی کند. برخی از مطالعات نشان داده اند که عامل اصلی که ناهنجاری های متابولیک را در افراد MONW توضیح می دهد، توزیع چربی است. بر اساس این مطالعات، یک روش امتیازدهی برای شناسایی افراد MONW بر اساس وجود بیماری های مرتبط یا ناهنجاری های بیوشیمیایی مرتبط با مقاومت به انسولین پیشنهاد شده است.

چاق سالم از نظر متابولیکی:

صفات فنوتیپی مرتبط با چاقی متابولیکی سالم در مقابل چاقی ناسالم. افراد دارای چاقی سالم از نظر متابولیک  با توده چربی کمتر کبد و احشایی، محتوای چربی بیشتر پا، آمادگی قلبی تنفسی و فعالیت بدنی بیشتر، حساسیت به انسولین، نشانگرهای التهابی طبیعی و عملکرد بافت چربی در مقایسه مشخص می‌شوند.

چاق ناسالم متابولیک:

در مقایسه با افراد چاق سالم از نظر متابولیکی، زیرمجموعه‌هایی از بیماران نیز وجود دارند که وزن «طبیعی/سالم» دارند، اما خطر متابولیک/قلبی عروقی را افزایش می‌دهند. با این حال، تعریف یا توصیف این بیماران حتی از گروه فوق دشوارتر بوده است. اولین بار توسط رادرمن در دهه 1980 پیشنهاد شد، این افراد به عنوان هیپرانسولینمی، مقاوم به انسولین، هیپرتری گلیسرمی و مستعد ابتلا به دیابت نوع 2 و بیماری عروق کرونر توصیف شدند. به طور کلی، این بیماران با شاخص های توده بدنی کمتر از 25 کیلوگرم بر متر مربع طبقه بندی شده اند، اما دارای ناهنجاری های متابولیکی هستند که بیشتر با همتایان چاق خود مرتبط است، از جمله توزیع چربی شکمی و افزایش فشار خون. اکثر مطالعات برای برآوردن تعریف «ناسالم متابولیک» سه یا چند اختلال متابولیک را تعیین می‌کنند.

طبقه بندی با محدودیت های مرتبط با استفاده از BMI در تعاریف پیچیده تر می شود. فنوتیپ غیرطبیعی متابولیکی با افزایش دور کمر و درصد چربی بدن در افراد با وزن طبیعی همراه است که ممکن است با اندازه‌گیری‌های استاندارد BMI قابل تشخیص نباشد.

علت های چاقی در افراد

اضافه وزن و چاقی می توانند در طول زمان ایجاد شوند، زمانی که شما کالری بیشتری نسبت به مصرف خود مصرف کنید. این همچنین به عنوان عدم تعادل انرژی توصیف می شود: زمانی که انرژی دریافتی (کالری) با انرژی شما برابری نمی کند (کالری هایی که بدن شما برای کارهایی مانند تنفس، هضم غذا و فعالیت بدنی استفاده می کند).

بدن شما از مواد مغذی خاصی مانند کربوهیدرات ها یا قندها، پروتئین ها و چربی ها از غذاهایی که می خورید برای تولید و ذخیره انرژی استفاده می کند.

غذا برای استفاده فوری به انرژی تبدیل می شود تا عملکردهای روزمره بدن و فعالیت بدنی را تقویت کند.

غذا به عنوان انرژی برای استفاده در آینده توسط بدن شما ذخیره می شود. قندها به صورت گلیکوژن در کبد و ماهیچه ها ذخیره می شوند. چربی ها عمدتاً به صورت تری گلیسیرید در بافت چربی ذخیره می شوند.

عدم تعادل انرژی باعث می شود بدن شما چربی بیشتری نسبت به آنچه اکنون یا در آینده می توان استفاده کرد ذخیره کند. اما خطر ابتلا به اضافه وزن یا چاقی بیشتر از مقداری که می خورید تعیین می شود. همچنین شامل انواع و میزان مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی است که در روز مصرف می‌کنید، سطح فعالیت بدنی شما (مانند اینکه آیا در تمام روز پشت میز اداری می‌نشینید یا روی پاهای خود هستید)، و میزان خواب باکیفیت شما در هر روز.

همه این عوامل و همچنین بسیاری از عوامل دیگر می توانند در افزایش وزن نقش داشته باشند.

چاقی اغلب ناشی از ترکیبی از علل و عوامل موثر است:

ارث و تأثیرات خانوادگی

ژن‌هایی که از والدین خود به ارث می‌برید ممکن است بر میزان چربی بدن شما و محل توزیع آن تأثیر بگذارد. ژنتیک همچنین ممکن است نقش موثری در تبدیل مواد غذایی به انرژی توسط بدن، تنظیم اشتهای بدن و سوزاندن کالری بدن در حین ورزش داشته باشد.

چاقی معمولاً در خانواده‌ها مشاهده می‌شود، و این پدیده تنها به دلیل شباهت‌های ژنتیکی بین اعضای خانواده نیست. در واقع، اعضای یک خانواده معمولاً عادات غذایی و سبک زندگی مشابهی دارند که می‌تواند به افزایش خطر چاقی منجر شود. این عادات شامل انتخاب‌های غذایی، نحوه طبخ غذا، زمان‌بندی وعده‌های غذایی و میزان فعالیت بدنی است. بنابراین، علاوه بر عوامل ژنتیکی، الگوهای رفتاری و محیطی خانواده‌ها نقش مهمی در بروز چاقی ایفا می‌کنند.

انتخاب های سبک زندگی

رژیم غذایی ناسالم. رژیم غذایی پر کالری، فاقد میوه و سبزیجات، پر از فست فود، و مملو از نوشیدنی های پرکالری و وعده های بزرگ به افزایش وزن کمک می کند.

کالری مایع افراد می توانند کالری های زیادی را بدون احساس سیری بنوشند، به خصوص کالری های ناشی از الکل. سایر نوشیدنی‌های پرکالری مانند نوشابه‌های گازدار می‌توانند به افزایش وزن کمک کنند.

عدم تحرک اگر سبک زندگی غیر فعالی دارید، به راحتی می توانید کالری بیشتری در روز دریافت کنید که از طریق ورزش و فعالیت های روزمره می سوزانید. نگاه کردن به صفحه نمایش رایانه، تبلت و گوشی عدم فعالیت است. تعداد ساعات سپری شده در مقابل صفحه نمایش با افزایش وزن بسیار مرتبط است.

برخی بیماری ها و داروها

در برخی افراد، چاقی می‌تواند ناشی از مشکلات پزشکی خاصی باشد که بر تعادل وزن تأثیر می‌گذارند. شرایطی مانند کم‌کاری تیروئید، سندرم کوشینگ، سندرم پرادر ویلی و دیگر اختلالات هورمونی و متابولیکی می‌توانند باعث افزایش وزن شوند. همچنین، مشکلاتی همچون آرتریت که باعث محدودیت در حرکت و فعالیت بدنی می‌شود، می‌تواند منجر به کاهش سطح فعالیت و در نهایت افزایش وزن گردد. در چنین مواردی، درمان علت اصلی بیماری ممکن است به بهبود وضعیت وزن کمک کند.

برخی داروها می‌توانند باعث افزایش وزن شوند، به ویژه اگر فرد نتواند از طریق رژیم غذایی یا افزایش فعالیت بدنی این اثرات را جبران کند. داروهایی مانند استروئیدها، برخی از داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد تشنج، داروهای دیابت، داروهای ضد روان‌پریشی و مسدودکننده‌های بتا می‌توانند باعث افزایش وزن شوند. این داروها معمولاً با تغییرات در متابولیسم بدن، اشتها یا ذخیره چربی تأثیر می‌گذارند و ممکن است نیاز به مدیریت خاص برای کنترل وزن داشته باشند.

مسائل اجتماعی و اقتصادی

عوامل اجتماعی و اقتصادی با چاقی مرتبط هستند. اگر مناطق مناسبی برای پیاده روی یا ورزش ندارید، جلوگیری از چاقی دشوار است. شاید روش های سالم آشپزی را یاد نگرفته باشید. یا ممکن است به غذاهای سالم تری دسترسی نداشته باشید. همچنین افرادی که با آنها وقت می گذرانید ممکن است بر وزن شما تأثیر بگذارند. اگر دوستان یا اقوام مبتلا به چاقی داشته باشید، احتمال ابتلا به چاقی بیشتر است.

سن

چاقی می‌تواند در هر سنی رخ دهد، حتی در کودکان خردسال. با این حال، با افزایش سن، تغییرات هورمونی و کاهش سطح فعالیت بدنی، خطر ابتلا به چاقی بیشتر می‌شود. به علاوه، با گذشت زمان، توده عضلانی بدن کاهش یافته و این امر می‌تواند منجر به کاهش سرعت متابولیسم شود. کاهش توده عضلانی اغلب باعث می‌شود که بدن کالری کمتری بسوزاند. این تغییرات همچنین باعث کاهش نیاز به کالری می‌شود و می‌تواند کنترل وزن را سخت‌تر کند. اگر نتوانید مصرف غذاهای خود را به طور آگاهانه مدیریت کنید و از نظر بدنی فعال نباشید، احتمالاً با افزایش سن وزن اضافه خواهید کرد.

عوامل دیگر

بارداری: افزایش وزن در دوران بارداری یک امر شایع است. بسیاری از زنان پس از تولد نوزاد، کاهش وزن اضافی را دشوار می‌بینند. این افزایش وزن می‌تواند به بروز چاقی در زنان منجر شود، به خصوص اگر تغییرات در سبک زندگی یا رژیم غذایی پس از بارداری انجام نشود.

ترک سیگار: ترک سیگار معمولاً با افزایش وزن همراه است و در برخی افراد ممکن است باعث افزایش وزنی شود که به حد چاقی برسد. این افزایش وزن معمولاً زمانی رخ می‌دهد که افراد برای مقابله با استرس ناشی از ترک سیگار به غذا روی می‌آورند. با این حال، ترک سیگار به طور کلی برای سلامتی مفیدتر از ادامه آن است. پزشک شما می‌تواند راهکارهایی برای جلوگیری از افزایش وزن در حین ترک سیگار ارائه دهد و به شما کمک کند تا وزن خود را در حد سالم حفظ کنید.

کمبود خواب: نداشتن خواب کافی می تواند باعث تغییراتی در هورمون ها شود که باعث افزایش اشتها می شود. بنابراین خواب زیاد می تواند. همچنین ممکن است هوس غذاهای پر کالری و کربوهیدرات داشته باشید که می تواند به افزایش وزن کمک کند.

استرس: بسیاری از عوامل خارجی که بر خلق و خو و تندرستی تأثیر می گذارند ممکن است در چاقی نقش داشته باشند. مردم اغلب در شرایط استرس زا به دنبال غذاهای پرکالری هستند.

میکروبیوم: ترکیب باکتری های روده شما تحت تأثیر آنچه می خورید می شود و ممکن است به افزایش وزن یا مشکل در کاهش وزن کمک کند.

حتی اگر یک یا چند عامل خطر برای چاقی را داشته باشید، به این معنی نیست که حتماً به چاقی مبتلا خواهید شد. شما می‌توانید با رعایت رژیم غذایی سالم، افزایش فعالیت بدنی و ورزش، بسیاری از این عوامل خطر را مدیریت کنید. علاوه بر این، تغییرات رفتاری مثبت، استفاده از داروهای تجویزی و روش‌های درمانی کاهش وزن نیز می‌توانند به شما کمک کنند تا از چاقی جلوگیری کرده یا آن را کنترل کنید.

عوارض چاقی

افراد چاق بیشتر در معرض ابتلا به تعدادی از مشکلات بالقوه جدی سلامتی هستند، از جمله:

• بیماری های قلبی و سکته های مغزی. چاقی احتمال ابتلا به فشار خون بالا و سطح کلسترول ناسالم را افزایش می دهد که از عوامل خطر بیماری قلبی و سکته هستند.
• دیابت نوع 2: چاقی می‌تواند بر نحوه استفاده بدن از انسولین برای تنظیم سطح قند خون تأثیر بگذارد. این وضعیت می‌تواند خطر مقاومت به انسولین را افزایش داده و به بروز دیابت نوع 2 منجر شود. در این حالت، بدن نمی‌تواند به‌طور مؤثر انسولین تولیدی خود را استفاده کند، که نتیجه آن بالا رفتن سطح قند خون و ایجاد مشکلات متابولیک است.
• سرطان های خاص چاقی ممکن است خطر ابتلا به سرطان رحم، دهانه رحم، آندومتر، تخمدان، سینه، روده بزرگ، رکتوم، مری، کبد، کیسه صفرا، پانکراس، کلیه و پروستات را افزایش دهد.
• مشکلات گوارشی: چاقی می‌تواند خطر ابتلا به مشکلات گوارشی مانند سوزش سر دل، بیماری کیسه صفرا و مشکلات کبدی را افزایش دهد. تجمع چربی اضافی در نواحی مختلف بدن، به ویژه در ناحیه شکم، می‌تواند فشار بیشتری به سیستم گوارشی وارد کرده و عملکرد آن را مختل کند. این مشکلات می‌توانند کیفیت زندگی را تحت تاثیر قرار داده و به بیماری‌های جدی‌تری منجر شوند.
• آپنه خواب. احتمال ابتلا به آپنه خواب، یک اختلال بالقوه جدی که در آن تنفس مکررا در طول خواب متوقف و شروع می شود، در افراد چاق بیشتر است.
• استئوآرتریت: چاقی می‌تواند فشار زیادی را بر مفاصل تحمل‌کننده وزن وارد کند. این فشار اضافی به همراه افزایش التهاب در بدن، که باعث تورم، درد و احساس گرما می‌شود، می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند آرتروز شود. این شرایط باعث فرسایش و آسیب به مفاصل شده و می‌تواند عملکرد طبیعی آن‌ها را محدود کند.
• بیماری کبد چرب: چاقی خطر ابتلا به بیماری کبد چرب را افزایش می‌دهد، وضعیتی که در آن چربی بیش از حد در کبد تجمع می‌یابد. این وضعیت ممکن است به التهاب و آسیب به بافت کبد منجر شود و در برخی موارد، می‌تواند به بیماری‌های جدی‌تری مانند سیروز کبدی منتهی گردد. در این مرحله، عملکرد کبد تحت تاثیر قرار گرفته و نیاز به درمان فوری دارد.
• علائم شدید COVID-19 چاقی خطر ابتلا به علائم شدید را در صورت آلوده شدن به ویروسی که باعث بیماری کروناویروس ۲۰۱۹ معروف به کووید-۱۹ می‌شود، افزایش می‌دهد. افرادی که موارد شدید COVID-19 دارند ممکن است به درمان در بخش مراقبت های ویژه یا حتی کمک مکانیکی برای تنفس نیاز داشته باشند.

اطلاعات مرتبط

پیوند بین پوندهای اضافی و بیماری شدید COVID-19 قوی تر می شود – اطلاعات مرتبط پیوند بین پوند اضافی، بیماری شدید COVID-19  قوی تر می شود

کیفیت زندگی

چاقی می تواند کیفیت کلی زندگی را کاهش دهد. ممکن است نتوانید فعالیت های بدنی که قبلاً از آنها لذت می بردید انجام دهید. ممکن است از مکان های عمومی دوری کنید. افراد چاق حتی ممکن است با تبعیض مواجه شوند.

سایر مسائل مرتبط با وزن که ممکن است بر کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارد عبارتند از:

• افسردگی
• ناتوانی.
• شرم و گناه.
• ایزوله سازی اجتماعی.
• موفقیت کاری کمتر

پیشگیری از چاقی

پیشگیری از چاقی در کودکان

کودکان و نوجوانان به دلیل عادات غذایی نامناسب و عدم فعالیت بدنی ممکن است دچار اضافه وزن یا چاق شوند. ژنتیک و سبک زندگی نیز به وضعیت وزن کودک کمک می کند.

توصیه هایی برای پیشگیری از اضافه وزن و چاقی در کودکان و نوجوانان شامل موارد زیر است:

• به جای تمرکز بر وزن کودک، به تدریج برای تغییر عادات غذایی و سطح فعالیت و تحرک خانواده تلاش کنید.
• الگو باشید. والدینی که غذاهای سالم می‌خورند و در فعالیت‌های بدنی شرکت می‌کنند، نمونه‌ای هستند، بنابراین کودک نیز احتمالاً همین کار را انجام می‌دهد.
• فعالیت بدنی را تشویق کنید. کودکان در بیشتر روزهای هفته باید 60 دقیقه فعالیت بدنی متوسط ​​داشته باشند. بیش از 60 دقیقه فعالیت ممکن است باعث کاهش وزن و حفظ وزن شود.
• زمان صفحه نمایش جلوی تلفن، رایانه و تلویزیون را به کمتر از یک تا دو ساعت در روز کاهش دهید.
• کودکان و نوجوانان را تشویق کنید که فقط در هنگام گرسنگی غذا بخورند و آهسته غذا بخورند.
• از غذا به عنوان پاداش استفاده نکنید یا از غذا به عنوان تنبیه خودداری کنید.
• یخچال را با شیر بدون چربی یا کم چرب، میوه و سبزیجات تازه به جای نوشابه ها و تنقلات سرشار از قند و چربی نگهداری کنید.
• روزانه حداقل پنج وعده میوه و سبزیجات سرو کنید.
• کودکان و نوجوانان را به نوشیدن آب به جای نوشیدنی های حاوی قند افزوده مانند نوشابه های گازدار، نوشیدنی های ورزشی و نوشیدنی های آب میوه تشویق کنید.
• به عنوان یک خانواده با هم غذا بخورید. وعده های غذایی خانوادگی می تواند عادات غذایی سالم تری ایجاد کند.

پیشگیری از چاقی در بزرگسالان

بسیاری از استراتژی هایی که باعث کاهش وزن و حفظ موفقیت آمیز می شوند به جلوگیری از چاقی کمک می کنند. بهبود عادات غذایی و افزایش فعالیت بدنی نقش حیاتی در پیشگیری از چاقی دارد. توصیه هایی برای بزرگسالان عبارتند از:

• یک دفتر تهیه کنید از غذایی که می خورید، جایی که بودید و احساس خود را قبل و بعد از غذا خوردن نگه دارید.
• روزانه پنج تا نه وعده میوه و سبزی بخورید. یک وعده سبزیجات 1 فنجان سبزیجات خام یا 1/2 فنجان سبزیجات پخته شده یا آب سبزیجات است. یک وعده میوه یک تکه میوه تازه کوچک تا متوسط، 1/2 فنجان میوه یا آب میوه کنسرو شده یا تازه، یا 1/4 فنجان میوه خشک است.
• غذاهای غلات کامل مانند برنج قهوه ای و نان سبوس دار را انتخاب کنید. غذاهای بسیار فرآوری شده با شکر سفید تصفیه شده، آرد، شربت ذرت با فروکتوز بالا و چربی اشباع شده را مصرف نکنید.
• برای یادگیری اندازه‌های صحیح غذا، غذا را وزن کرده و اندازه بگیرید.
• خواندن برچسب های تغذیه ای مواد غذایی و استفاده از آنها را بیاموزید. تعداد وعده هایی که واقعا می خورید را در نظر داشته باشید.
• «دفتر چک» غذا را متعادل کنید. اگر کالری بیشتری نسبت به کالری که می سوزانید بخورید، اضافه وزن خواهید داشت. هفتگی خود را وزن کنید.
• غذاهایی که دارای «تراکم انرژی» بالا هستند یا کالری زیادی در مقدار کمی غذا دارند، نخورید. به عنوان مثال، یک چیزبرگر متوسط ​​با یک سفارش سیب زمینی سرخ شده می‌تواند تا 1000 کالری و 30 گرم یا بیشتر چربی داشته باشد. با سفارش یک ساندویچ مرغ کبابی یا یک همبرگر ساده و یک سالاد کوچک با سس کم چرب، می توانید از صدها کالری اجتناب کنید و مقدار زیادی از چربی دریافتی را حذف کنید. برای دسر، به جای کیک و بستنی، یک وعده میوه، ماست، یک قطعه کیک کوچک یا یک تکه شکلات تلخ میل کنید.
• صرفاً کاهش حجم و استفاده از بشقاب کوچکتر می تواند به کاهش وزن کمک کند.
• به طور متوسط ​​60 تا 90 دقیقه یا بیشتر، سه تا چهار روز در هفته، فعالیت بدنی متوسط ​​تا شدید را در نظر بگیرید. نمونه‌هایی از ورزش‌های با شدت متوسط، پیاده‌روی 15 دقیقه‌ای یا بیل زدن علف‌های هرز در باغ است. دویدن یا بازی تنیس انفرادی نمونه هایی از فعالیت های شدیدتر هستند.
• به دنبال راه‌هایی بگردید تا حتی 10 یا 15 دقیقه از نوعی فعالیت در طول روز داشته باشید. قدم زدن در اطراف بلوک یا بالا و پایین رفتن از چند پله شروع خوبی است.

درمان چاقی توسط دارو و جراحی

داروهای کاهش وزن

پزشک ممکن است گاهی اوقات داروهای منبع مطمئن مانند:

• اورلیستات (Xenical)
• فنترمین توپیرامات (Qsymia)
• نالترکسون-بوپروپیون (Contrave)
• لیراگلوتاید (Saxenda)
• سماگلوتاید (Wegovy)
• ستملانوتید (IMCIVREE)

با این حال، آنها معمولاً این کار را فقط در صورتی انجام می دهند که تغییرات رژیم غذایی و ورزش منجر به کاهش وزن نشده باشد یا وزن فرد خطر قابل توجهی برای سلامتی آنها داشته باشد.

افراد باید از دارو در کنار تغییرات سبک زندگی استفاده کنند نه به جای آن.

عوارض جانبی شامل علائم گوارشی مانند مدفوع چرب و افزایش یا کاهش دفع مدفوع است. برخی از افراد عوارض ناخواسته ای را بر روی سیستم تنفسی، ماهیچه ها و مفاصل، سردرد و دیگران گزارش کرده اند.

عمل جراحی

جراحی کاهش وزن شامل برداشتن یا تغییر بخشی از معده یا روده کوچک فرد است تا به اندازه قبل غذا مصرف نکند یا کالری زیادی جذب نکند.

این روش‌ها می‌توانند به کاهش وزن فرد کمک کرده و خطر ابتلا به مشکلاتی مانند فشار خون بالا، دیابت نوع 2 و سایر جنبه‌های سندرم متابولیک که معمولاً با چاقی همراه هستند، کاهش دهند. جراحی‌های مرتبط با کاهش وزن معمولاً شامل عمل‌هایی هستند که معده را کوچک‌تر می‌کنند یا بخشی از دستگاه گوارش را دور می‌زنند تا جذب کالری و مواد مغذی کاهش یابد. این تغییرات می‌توانند به افراد در رسیدن به وزن سالم‌تر و بهبود وضعیت سلامت کمک کنند.

آستین معده یا نوار معده

جراح از آستین معده یا نوار معده برای کوچکتر کردن معده استفاده می کند.

بای پس معده

این روش غذا را قادر می‌سازد تا قسمت‌هایی از سیستم گوارشی، به‌ویژه قسمت اول بخش میانی روده کوچک را دور بزند. همچنین ممکن است اندازه معده را کاهش دهد. این به طور کلی موثرتر از روش های محدود کننده است، اما خطر کمبود ویتامین و مواد معدنی بیشتر است، زیرا بدن دیگر نمی تواند بسیاری از مواد مغذی را جذب کند.

درمان هورمونی

آزمایش‌های اولیه نشان می‌دهند که درمان‌های هورمونی ممکن است به کاهش وزن در افرادی که به چاقی و دیابت نوع 2 مبتلا هستند، کمک کند. کنترل یا مهار این هورمون‌ها می‌تواند منجر به توسعه گزینه‌های جدید و غیرجراحی برای درمان چاقی شود. این درمان‌ها ممکن است به عنوان یک راه‌حل مؤثر و کم‌تهاجم در کنار روش‌های دیگر برای مدیریت وزن و بیماری‌های مرتبط با آن مطرح شوند.

با این حال، تحقیقات در این زمینه وجود ندارد و مطالعات گسترده بیشتری برای ارزیابی کامل تاثیر درمان های هورمونی برای چاقی ضروری است.

کلام نهایی

چاقی یک چالش بهداشتی پیچیده است که برای پیشگیری و مدیریت موثر نیازمند رویکردی چندوجهی است. با اتخاذ انتخاب‌ های سالم زندگی بهتر، از جمله رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی منظم، افراد می‌توانند گام ‌های مهمی در جهت کاهش خطر خود بردارند. با این حال، پرداختن به چاقی همچنین نیازمند تغییرات سیستمی گسترده ‌تری است، مانند بهبود دسترسی به غذای مغذی، ترویج آموزش بهداشت عمومی، و ایجاد محیط‌هایی که زندگی فعال را تشویق می‌کنند. همکاری بین افراد، پزشکان و سیاست گذاران برای مبارزه با اپیدمی جهانی چاقی و هموار کردن راه برای آینده ای سالم تر و پایدارتر ضروری است.